ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਇੱਕ ਅਭਿਲਾਸ਼ੀ ਬੱਚਤ ਯੋਜਨਾ ਹੈ, ਜੋ “ਬੇਟੀ ਬਚਾਓ, ਬੇਟੀ ਪੜ੍ਹਾਓ” ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਤਹਿਤ 2015 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਸਕੀਮ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਬੱਚੀਆਂ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਵਿੱਤੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਹਿਤ 10 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੀਆਂ ਲੜਕੀਆਂ ਦੇ ਨਾਂ ‘ਤੇ ਖਾਤਾ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸਕੀਮ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਲਾਭ ਸੁਕੰਨਿਆ ਸਮ੍ਰਿਧੀ ਯੋਜਨਾ ਵਿੱਚ ਸਾਲਾਨਾ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 250 ਰੁਪਏ ਅਤੇ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ 1.5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਕੀਮ ‘ਤੇ 8.2% ਦੀ ਇੱਕ ਆਕਰਸ਼ਕ ਵਿਆਜ ਦਰ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਹੋਰ ਬਚਤ ਸਕੀਮਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ FD ਜਾਂ RD ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਇਸ ਸਕੀਮ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਫਾਇਦਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਵਿਆਜ ਅਤੇ ਮਿਆਦ ਪੂਰੀ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਰਕਮ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਟੈਕਸ ਮੁਕਤ ਹੈ, ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਲਾਭਦਾਇਕ ਨਿਵੇਸ਼ ਵਿਕਲਪ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਖਾਤਾ ਖੋਲ੍ਹਣ ਅਤੇ ਸੰਚਾਲਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ
ਸੁਕੰਨਿਆ ਸਮ੍ਰਿਧੀ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਖਾਤਾ ਖੋਲ੍ਹਣ ਲਈ, ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਬੈਂਕ ਜਾਂ ਪੋਸਟ ਆਫਿਸ ਵਿੱਚ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਖਾਤਾ ਸਿਰਫ਼ ਦੋ ਧੀਆਂ ਲਈ ਹੀ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜੇਕਰ ਪਹਿਲਾ ਬੱਚਾ ਜੁੜਵਾਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਖਾਤਾ ਤਿੰਨ ਧੀਆਂ ਦੇ ਨਾਮ ‘ਤੇ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੈ। ਖਾਤਾ ਖੋਲ੍ਹਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 15 ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਸਕੀਮ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਧੀ 21 ਸਾਲ ਦੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਉਸਦੇ ਵਿਆਹ ਦੇ ਸਮੇਂ ਖਾਤਾ ਪਰਿਪੱਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਨਿਵੇਸ਼ ‘ਤੇ ਸੰਭਾਵੀ ਵਾਪਸੀ
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਹਰ ਸਾਲ ₹32,500 ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ 15 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰੱਖਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਕੁੱਲ ਨਿਵੇਸ਼ ₹4,87,500 ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। 8.2% ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਵਿਆਜ ਦਰ ‘ਤੇ ਇਹ ਰਕਮ ਪਰਿਪੱਕਤਾ ਦੁਆਰਾ ਲਗਭਗ ₹15 ਲੱਖ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ₹10 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਇਕੱਲੇ ਵਿਆਜ ਤੋਂ ਆਮਦਨ ਹੈ। ਇਹ ਰਕਮ ਬੇਟੀ ਦੀ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਜਾਂ ਵਿਆਹ ਦੇ ਖਰਚੇ ਲਈ ਢੁਕਵੀਂ ਹੈ।